Gemeente Aalsmeer bezuinigt tot 5 miljoen in 2014

Na een uitgebreide analyse van het bestaande beleid en de huidige financiële armslag, trekt het Aalsmeerse college van B&W de conclusie dat de tijd rijp is voor verregaande beleidsvernieuwingen. Het in Aalsmeer te besteden budget kan efficiënter worden ingezet. Dit betekent dat (na een eerste bezuinigingsslag van 1,5 miljoen euro op de eigen organisatie) het college een nieuwe koers aan de gemeenteraad voorstelt met daaraan gekoppelde, structurele bezuinigingen die oplopen tot 3,5 miljoen in 2014.

Op 29 april van dit jaar werd het huidige Aalsmeerse college geïnstalleerd. In het coalitieakkoord spraken CDA, AB en PACT af om eerst te werken aan een structureel sluitende begroting. Daarvoor is nu de aanzet gegeven met duidelijke contouren. Het gaat hierbij om contouren die een nieuwe koers weergeven die is onderbouwd met een heldere visie.

De voorstellen combineren een nieuwe koers met een tweede bezuinigingsronde die de gemeentelijke financiën op orde brengt en de organisatie gereedmaakt voor de toekomst. Het regeerakkoord van het VVD/CDA-kabinet Rutte/Verhagen en de daarin doorberekende bezuinigingen voor gemeenten, vragen om een gemeentelijk huishoudboekje dat op orde is.

Rolopvatting
Van de overheid wordt steeds meer verwacht, maar al langere tijd is voor iedereen zichtbaar dat de oude vertrouwde verzorgingsstaat ‘van-wieg-tot-graf' onhoudbaar is. De jongste economische crisis versterkt dit beeld alleen nog maar verder. Door deze ontwikkelingen heeft het college de eigen rolopvatting nog eens scherp onder de loep genomen. Dit leidt bij het huidige college tot bezinning op nut en noodzaak van de inzet van middelen, dienstverlening en subsidies.

Zo stelt het college een andere balans voor tussen gemeente en burger. Eentje waarbij een zwaarder beroep op het zelfoplossend vermogen van de burger wordt gedaan. In deze opvatting worden burgers niet altijd als klanten, maar vooral ook als leden van onze samenleving gezien. En een lidmaatschap is nooit vrijblijvend. Van leden mag een bijdrage worden verwacht. Dit zal er uiteindelijk toe leiden dat de gemeente meer terugtreedt.

Bezuinigingen
Om het Aalsmeerse huishoudboekje voor de langere termijn sluitend te houden, is een bezuinigingsdoelstelling van in totaal € 5 miljoen euro opgenomen in 2014. Een financiële opgave die een zeer hoge maatschappelijke prijs vraagt als de gemeente blijft denken vanuit het bestaande. Er is daarom bewust gekozen voor een innovatieve insteek. Niet het bestaande bepaalt de toekomst, maar de toekomst wordt bepalend voor het bestaande.

Zelforganiserend vermogen
Deze nieuwe visie houdt in dat in een lokale samenleving het zelforganiserend vermogen van de inwoners het uitgangspunt is. De functie van de overheid is zorgdragen voor de beschikbaarheid van basisvoorzieningen (bijvoorbeeld onderwijs, vrije toegang tot informatie en handhaving). De overheid zorgt verder voor tijdelijke interventies waardoor burgers weer zelfredzaam worden en kunnen participeren (bijvoorbeeld reïntegratie, gezondheidszorg). En de overheid, ook de lokale, biedt een vangnet aan de meest kwetsbaren die het zelfstandig niet geheel meer redden (bijvoorbeeld de bijstand).

Greep uit de voorstellen
Een opsomming van de meeste prominente en zichtbare voorstellen die het college doet aan de raad.

- Het centraliseren van de drie bibliotheken naar één centrale vestiging waardoor kwaliteitsgroei mogelijk zal zijn;
- Onderzoeken of zwembad De Waterlelie zich voortaan kan concentreren op zwemles voor kinderen;
- Besparen op beheer en onderhoud openbare ruimte;
- Afschaffen van een groot deel van de subsidie op maaltijdvoorziening;
- Heroverweging van jeugd- en jongerenwerk;
- Het efficiënter, centraler, inrichten van het kunst- en cultuurbeleid;
- Het decentraliseren van het onderhoud van schoolgebouwen naar de schoolbesturen;
- Beëindiging van de subsidie op schoolzwemmen;
- Opzetten businessplan voor Historische Tuin zodat subsidie verantwoord kan worden afgebouwd;
- Verhoging van de leges voor huwelijken en voor de toeristenbelasting;
- Sportverenigingen betalen een hogere eigen bijdrage aan beheer en onderhoud waarmee het college van B&W de verkapte subsidiëring wil indammen.

Interne organisatie
In de eerste voorstellen aan de raad kondigde het college twee weken terug aan om eerst op de eigen organisatie te willen bezuinigen. Ook daar zal de komende collegeperiode worden gewerkt vanuit de nieuwe koers en visie. Het motto ‘Eerst snijden in eigen vlees' is hierbij een leidend motief bij de harde ingrepen die het college nodig vindt. De gemeente Aalsmeer wil met een moderne bedrijfsvoering de gemeentelijke organisatie een grotere slagkracht geven. De besparingen op personeelskosten (werken met minder managers) en op posten als overhead en beleid, maken het mogelijk om vanaf 2011 een voorlopig sluitende begroting te presenteren. In 2014 wil het college jaarlijks 1,5 miljoen euro minder aan de ambtelijke organisatie uitgeven.

Proces
De voorlopige voorstellen van het college van B&W worden nu volop door de verschillende gemeenteraadsfracties besproken. Op 2 november dit jaar vindt de eerste richtinggevende discussie plaats tussen college en gemeenteraad; in het voorjaar van 2011 zullen college van B&W en gemeenteraad verder met elkaar over de voorstellen spreken.

Vanaf begin november zal het gesprek met het maatschappelijk middenveld van start gaan. Voor individuele bewoners wordt een digitaal podium gestart. Op www.begrotingswijzer.nl, een initiatief van het Instituut voor Publiek en Politiek, wordt vanaf dat moment de Aalsmeerse begroting met daarin de verschillende keuzes aan de bewoners voorgelegd. Het college verwacht veel inhoudelijke respons via deze digitale consultatie van de Aalsmeerse bevolking.