Politie Utrecht op weg naar 40% minder criminaliteit

Korpschef wil meer accent op de aanpak van de niet-zichtbare criminaliteit

In 2009 heeft de politie Utrecht weer een forse bijdrage geleverd op het terrein van veiligheid en de bestrijding van de criminaliteit. In 2009 daalde de geregistreerde criminaliteit in de regio Utrecht met 5% ten opzichte van 2008 en met 32% ten opzichte van 2002.

In 2011 wil de regio Utrecht 40% minder geregistreerde criminaliteit bereiken ten opzichte van 2002. Het komend jaar wil de politie Utrecht dan ook, ondanks ingewikkelde vraagstukken rondom bezuinigingen, de reeds ingezette lijn van de Regionale veiligheidsstrategie voortzetten.

De voortgaande daling van de geregistreerde criminaliteit betekent echter niet, dat we op onze lauweren kunnen gaan rusten. Korpschef Heijsman: “Om de criminaliteit verder te laten dalen, is er een volgende stap nodig. De politie Utrecht legt daarom in 2010 meer accent op “niet zichtbare” criminaliteit, zoals de aanpak van georganiseerde hennepteelt, heling en mensenhandel. Dit is namelijk een voedingsbodem voor een deel van de zichtbare criminaliteit. Daarnaast vraagt jeugdoverlast om een extra inspanning in 2010”. In deze tijd is het van extra belang, dat de politie onveiligheid en de bestrijding van de criminaliteit samen met de burgers en partners aan kan pakken.

Ontwikkeling criminaliteit in 2009
In 2009 richtte de Politie Utrecht zich conform de afgesproken doelstellingen, binnen de veiligheidsstrategie, met name op de thema’s veelvoorkomende criminaliteit, misdrijven met grote impact op slachtoffers en overlast.

Stijgers en dalers
Het is in 2009 gelukt om de veel voorkomende criminaliteit verder te laten dalen (-38% ten opzichte van het jaar 2002 en -16% ten opzichte van 2008). Misdrijven met grote impact op slachtoffers is hardnekkiger te bestrijden. Woninginbraken ging in 2009 met 7% omhoog tov 2008, maar daalde nog steeds tov 2002 (-1%). De geweldsdelicten bleven gelijk tov 2008, maar daalden eveneens met -7% tov 2002. Overlast is in 2009 gestegen t.o.v. 2008.

Binnen de categorie geweldsdelicten is het aantal overvallen met 147 (43%) gestegen in 2009 ten opzichte van het jaar 2008 en met 2% ten opzichte van 2002. Dit betreft een sterke stijging, die voortkwam uit een zich landelijk voordoende overvallengolf eind 2008 en begin 2009. In de laatste drie maanden van 2009 deed zich een nieuwe overvallengolf voor. In 2009 is vooral een duidelijke toename zichtbaar van het aantal overvallen op woningen en (kleine) horecaondernemingen (snackbar/restaurant). Dit is overigens ook een trend, die landelijk zichtbaar is. In 2009 loste de politie bijna een derde van de overvallen op. Vanaf 2002 is er binnen de politie regio Utrecht nog steeds een lichtdalende trend in het aantal overvallen zichtbaar.

Overlast
De voor de politie Utrecht in 2011 te bereiken doelstelling is om 26% minder overlastmeldingen te hebben dan in 2006. Ten opzichte van het referentiejaar 2006 ging het met de overlastmeldingen in 2009 redelijk goed (-6%), maar we blijven boven het niveau van 2008 zitten (+11%).

Veel voorkomende criminaliteit
De veel voorkomende criminaliteit is in 2009 sterker gedaald dan in de voorgaande jaren. De daling was voor alle drie delicten groot ten opzichte van 2008. Zo daalde het aantal autoinbraken met 11%, diefstal fiets daalde 22% en vernieling daalde met 15% ten opzichte van 2008. In 2008 was er nog sprake van een forse stijging van fietsendiefstal met 27%. 

Inbraken
Het aantal woninginbraken bleef in 2009 evenals in 2008 stijgen. Zo steeg het aantal aangiften van woninginbraken met 7% ten opzichte van 2008. Om de stijging van de woninginbraken een halt toe te roepen werden in 2009 een aantal activiteiten ondernomen, zoals woninginbraakanalyses, focus op risicogebieden en methoden, invoering van de website http://www.stopdecriminaliteit.nl/ in de gemeente Utrecht en acties met gemeenten en woningcorporaties. Door gebruik van select DNA (goederen markeren met DNA) daalden in de Amersfoortse wijk Kruiskamp de woninginbraken sterk. Dat heeft een aantoonbaar preventieve werking tegen woninginbraken.

De bedrijfsinbraken daalde met ruim 3% t.o.v. 2008. T.o.v. 2002 daalden de bedrijfsinbraken spectaculair met 60%.

Geweld
Geweld is in totaal ten opzichte van 2008 gelijk gebleven. Dalende geweldsdelicten waren zedendelicten (-14%), straatroof (-5%) en mishandeling (-3%). Stijgende delicten waren met name overvallen (+ 43%), openlijk geweld (4%) en bedreiging (7%).

In 2009 vonden 5 delicten moord / doodslag plaats. Voor 3 zaken zijn verdachten aangehouden. Twee misdrijven worden nog onderzocht. In 2008 waren dit 10, in 2007: 5 en in 2006: 6.

In 2009 was er ten aanzien van huiselijk geweld op alle fronten (incidenten, aangiften, aangehouden verdachten) een stijging van 910 naar 1023 aangiften tov 2008 te zien. Deze stijging is onder andere te verklaren door de extra aandacht vanwege het huisverbod en een betere registratie. Over de afgelopen jaren bekeken is echter geen sprake van een stijgende maar meer van een dalende trend.

In 2009 zijn in totaal 586 meldingen gedaan van geweld (zowel verbaal als fysiek geweld) tegen politieambtenaren. Dit aantal is vergelijkbaar met het aantal meldingen in 2008.

Speerpunten 2010, verdieping naar niet-zichtbare criminaliteit

De prioriteiten voor de politie in 2010 liggen bij de aanpak van overlast, misdrijven met een grote impact (woninginbraken, geweld (w.o. overvallen), en ondermijning (mensenhandel, georganiseerde hennepteelt en heling).

Overlast
Het grootste deel van de overlastmeldingen wordt veroorzaakt door jeugd. Het aantal meldingen jeugdoverlast is ten opzichte van 2008 met 14% toegenomen. De overlast gevende jeugd (in totaal 159 jeugdgroepen in de regio Utrecht) wordt verdeeld in een drietal categorieën, nl. hinderlijk, overlastgevend of crimineel. 63% Van de jeugd (-groepen)

(aantal: 100) is in de categorie hinderlijk onder te brengen, 26% in de categorie overlastgevend (aantal: 41) en 11% als crimineel (aantal 18) aan te geven. Deze gegevens zijn afkomstig van een zorgvuldige inventarisatie die de gemeenten samen met de politie in oktober 2009 hebben afgerond. De feitelijke aanpak van overlast vindt lokaal plaats op het niveau van buurt of straat. De aanpak van hinderlijk en overlastgevend gedrag is in eerste aanleg de verantwoordelijkheid van gemeenten. De aanpak van criminele uitwassen is een primaire taak voor politie en OM. Voor 2010 geldt dat de in 2009 opgezette activiteiten worden uitgebouwd tot een eenduidige, integrale aanpak in alle 29 gemeenten. Naast het gebruik van een handboek met best practices betekent dit dat elke gemeente een plan van aanpak opstelt en het jeugdbeleid aanpast.

Delicten met grote impact (op slachtoffers)
Binnen dit veiligheidsthema worden woninginbraken, overvallen en (huiselijk) geweld genoemd als misdrijven, waarop in 2010 onverminderd de hoogste prioriteit krijgen. Deze delictsoorten zijn aangewezen, omdat zij zeer veel impact hebben op het gevoel van veiligheid van slachtoffers.

Ondermijning
Onder ondermijning worden de, vaak niet of minder zichtbare, activiteiten verstaan, die gepleegd worden door criminele organisaties en de georganiseerde middencriminaliteit. In 2010 zal er gerichte aandacht zijn voor mensenhandel, georganiseerde wietteelt en heling. Ook de aanpak van onverklaarbaar vermogen waaronder vastgoed, staat hoog op de agenda. Voor 2010 slaan het bestuur, het Openbaar Ministerie en de politie de handen ineen om te komen tot een geslaagde bestuurlijke, preventieve en strafrechtelijke aanpak. Zo is op het gebied van mensenhandel een gezamenlijke aanpak gestart op het prostitutiegebied “het Zandpad” in Utrecht. Op de andere thema’s worden op dit moment plannen met de partners opgesteld waarmee in 2010 gestart zal worden met de uitvoering.

Extra aandacht en capaciteit zal in 2010 gestoken worden in de versterking van de aanpak van financieel economische criminaliteit en Cybercrime. Het belang van goede intelligence is hierin cruciaal. Ook op dit laatste onderwerp wordt in 2010 extra geïnvesteerd.

Heterdaadkracht
Het door de politie Utrecht in 2009 aangekondigde beleid m.b.t. heterdaadaanhoudingen  zal in 2010 verder worden ontwikkeld. In november is de politie Utrecht begonnen met een campagne om het publiek te stimuleren om verdachte situaties te melden via 112. Al eerder paste de politie Utrecht de criteria met betrekking tot het bellen van 112 aan. Inmiddels heeft Utrecht landelijk aangekaart dat de criteria moeten worden aangepast. De voorlopige resultaten wijzen uit dat het aantal meldingen verdachte situaties sinds de start van de campagne is toegenomen van 4 naar 8% van alle meldingen, de campagne slaat dus aan. Er zijn tot nu toe ruim 15.000 bezoekers geweest die de campagnesite hebben bezocht. Deze campagne loopt nog door tot en met februari 2010 onder het motto “Kraakt ie ‘m of kraakt ie ‘m niet”, omdat autokraak als eerste veiligheidsthema is gekozen voor deze uitingen.

Door de politie Utrecht is een speciale website www.herkendesignalen.nl. ontwikkeld, opdat burgers eerder een verdachte situatie kunnen herkennen. Inmiddels is hiervoor reeds landelijke belangstelling.

Op noodhulpmeldingen lukte het in 98% van de gevallen om binnen 10 minuten ter plaatse te zijn (in 2008 was dit voor dezelfde periode 97%). De doelstelling voor prio 1-meldingen bij de politie Utrecht is in 95% van de gevallen binnen 10 minuten ter plaatse zijn. Landelijk geldt de norm binnen 15 minuten ter plaatse bij prio 1-meldingen. Voor ‘prio 2-meldingen’ werd in 2009 in 87% van de gevallen de norm (85%) gehaald. 

Overzicht resultaten
NB: De cijfers zijn voorlopig. Pas in het voorjaar van 2010 zullen op regionaal niveau de definitieve cijfers in een jaarverslag gepubliceerd en geanalyseerd worden.

Aangiften	Resultaat 2009	Verschil ten opzichte van 2008 (In procenten)
Geweldsmisdrijven	7562	0%
w.o. zedenmisdrijf	428	-14%
w.o. openlijk geweld	412	+4%
w.o. bedreiging	2014	+7%
w.o. mishandeling	3902	-3%
w.o straatroof	718	-5%
w.o. overval	147	+43%
Huiselijk geweld	1023	+12%
Veel voorkomende criminaliteit (VVC)	32954	-16%
w.o.  diefstal a/u auto	16454	-11%
w.o.  diefstal fiets	8423	-22%
w.o.  vernieling	11703	-15%
Diefstal uit woning	6899	+7%
Diefstal uit bedrijf	3059	-3%

• Het totaal aantal aangiften bedroeg in 2009 80.735. In 2008 bedroeg dit 85.031
• De aangiftebereidheid ten opzichte van vorig jaar is vrijwel gelijk gebleven.
• Van het totaal aantal opgenomen aangiften was 36% via internet, evenals in 2008 (33% in 2007).