Leerplicht, wie heeft ermee te maken?

Wanneer mag en wanneer moet mijn kind voor het eerst naar school? Wat houdt de kwalificatieplicht in? Zo maar wat vragen, die aan een leerplichtambtenaar bij een gemeente gesteld kunnen worden.

Volledige leerplicht
In Nederland hechten we zoveel waarde aan het belang van onderwijs dat hiervoor de leerplicht is ingesteld. Met een goede schoolopleiding en een diploma op zak sta je sterker in de maatschappij. Daarom worden kinderen verplicht om naar school te gaan. Dat begint op de eerste dag van de maand die volgt op de maand dat een kind 5 jaar is geworden. Ouders zijn verplicht hun kind in te schrijven op een school en moeten ervoor zorgen dat het ook daadwerkelijk naar school gaat. Deze volledige leerplicht duurt tot het einde van het schooljaar waarin een kind 16 jaar wordt. Of beëindigd als een kind tenminste twaalf volledige schooljaren naar school is geweest. Een groep overslaan telt ook mee als volledig schooljaar. In het schooljaar dat een jongere 17 jaar wordt, gaat de kwalificatieplicht gelden.

Kwalificatieplicht en startkwalificatie
Sinds 1 augustus 2007 geldt de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat jongeren verplicht zijn een volledig onderwijsprogramma te volgen totdat zij een startkwalificatie hebben behaald of tot de dag dat de leerling 18 jaar wordt. Een startkwalificatie is een diploma op havo-, vwo- of mbo-2 niveau. Een leerling hoeft niet perse aan de kwalificatieplicht te voldoen door vijf dagen per week naar school te gaan, maar kan ook kiezen voor een combinatie van leren en werken zoals met de beroepsbegeleidende of beroepsopleidende leerweg.

Leerplichtambtenaar en opleidingsadviseur
Als een kind of leerling spijbelt of wegblijft van school zonder goede reden, overtreedt het de Leerplichtwet. Scholen zijn verplicht om melding te maken van leerlingen die langer dan drie dagen, of regelmatig, spijbelen. Ze geven dit door aan de leerplichtambtenaar van de gemeente waar de leerling woont.

Het toezicht op naleving van de Leerplichtwet is namelijk opgedragen aan de burgemeester en wethouders. Zij wijzen voor de uitvoering hiervan een of meerdere leerplichtambtenaren aan. Dit klinkt strenger dan het is. Leerplichtambtenaren zijn er niet alleen om overtreders van de leerplichtwet vermanend op de vingers te tikken, maar ze vervullen ook een maatschappelijke zorgtaak. Als een kind een probleem heeft en helemaal niet meer naar school wil, dan zoekt de leerplichtambtenaar, in overleg met de school en de ouders, naar een oplossing.

Spijbelgedrag is vaak een duidelijk signaal dat er iets aan de hand is. Het komt ook vaak voor dat ouders of leerlingen zelf een afspraak met de leerplichtambtenaar maken om een oplossing voor een bepaald probleem te zoeken. De leerplichtambtenaar probeert niet alleen de reden van het verzuim of een probleem te achterhalen, maar vooral een oplossing te vinden om de schoolloopbaan van de leerling niet in gevaar te brengen. Daarbij werkt de leerplichtambtenaar nauw samen met diverse organisaties op het gebied van jeugd- en jongerenwelzijn.

De taak van de gemeente houdt niet op als de leerling 18 jaar wordt. Tot de 23 ste verjaardag volgt de gemeente iedereen zonder startkwalificatie. Deze jongeren kunnen ook contact opnemen met de gemeente voor advies, informatie en ondersteuning bij de keuze van een beroep en opleiding om toch een startkwalificatie te halen. Daarom heeft elke gemeente tegenwoordig ook een opleidingsadviseur in dienst. Bij de gemeente De Ronde Venen is

Els Jurg opleidingsadviseur en leerplichtambtenaar MBO. Wil je meer weten, dan kan je haar bellen op (0297) 29 17 60. Of kijk eens op www.school2work.net .