Opeten van huis als middel voor oudedagsvoorziening

Na je pensionering opnieuw aan een hypotheek. Het zal de meeste mensen de koude rillingen bezorgen. Toch begint een groeiend aantal ouderen weloverwogen aan een nieuwe hypotheek, nadat ze hun huis (bijna) hebben afbetaald.

Het opeten van je huis? Past dat niet eerder in het horrorscenario van een werkloze in de bijstand die eerst zijn huis moet opeten voordat hij een uitkering krijgt? Het groeiend aantal mensen dat op latere leeftijd de eigen woning ’opeet’, zit veelal niet op zwart zaad, maar mikt welbewust op financiële ruimte om „iets luxer te kunnen leven”. De eigen woning opeten als oudedagsplanning; er is niets engs aan, mits het verstandig gebeurt.

Een eigen woning is het beste pensioen. Deze uitspraak valt nogal eens bij hypotheekadviseurs als argument om kopers over de streep te trekken. En natuurlijk is een eigen woning een belangrijke basis voor vermogensopbouw. Wat veelal niet wordt verteld is op welke manier het huis in pensioencenten is om te zetten. Dat kan op diverse manieren.

De meest voor de hand liggende is het huis te verkopen en van de opbrengst te gaan rentenieren in een huurwoning. Het nadeel is dat u moet verhuizen. Er zijn echter bedrijven die uw huis best willen kopen en het aan u terugverhuren. U gaat dan huur betalen. Is uw inkomen hoog genoeg en gaat u met het vrijgekomen kapitaal vooral leuke dingen doen – boot, vakantie, een universitaire studie wijsbegeerte of kunstgeschiedenis – dan is dat geen probleem. Ziet u het geld als inkomensaanvulling, dan is het zaak de opbrengst goed uit te smeren zodat u maandelijks extra inkomen geniet én de huur kunt betalen. Een mogelijke oplossing is een (levenslange) lijfrente. Dat brengt echter kosten met zich mee. U kunt de pot geld ook zelf beheren. Kies als u het belegt wel een vorm waaraan zonder veel moeite en risico maandelijks een bedrag kan worden onttrokken.

Het nadeel van verkoop is dat het huis niet meer in eigendom is. Je mist daardoor een stuk toekomstige waardeontwikkeling van vastgoed. Die is nu voor de koper. Die ziet de transactie bovendien als een investering waarop hij rendement wil maken. Indirect betaal je dat rendement via de huur. Om dit te ondervangen bieden hypotheekverkopers ouderen een op hen toegesneden hypotheek. Veel aanbieders kennen wel een variant, waarbij soms tot tot 100% van de executiewaarde kan worden geleend. Voorwaarde is wel dat de woning helemaal of grotendeels is afbetaald en dat u niet ouder bent dan 80.

Deze hypotheek levert een gelddepot op waaruit u vrijelijk kunt putten. Het betreft een krediethypotheek waarbij alleen rente wordt betaald over het deel dat daadwerkelijk wordt opgenomen. Deze rente is niet aftrekbaar, het geld wordt immers gebruikt voor consumptieve doeleinden. De te betalen rente komt periodiek ten laste van de hoofdsom.

Overigens is het zo dat het gros van de klanten de financiële ruimte helemaal niet opsoupeert. Zo zijn er weinig mensen die een vast bedrag per maand opnemen. Ze nemen eerder af en toe wat op, als ze het nodig hebben, bijvoorbeeld voor een reis, of nieuwe auto. Hieruit blijkt dat men niet zozeer aanvullend inkomen wordt gezocht als wel de veiligheid van het idee altijd contant geld achter de hand te hebben.

Geldverstrekkers kunnen afhankelijk van het hypotheekbedrag ook inkomenseisen stellen. Voor mensen die een ’opeethypotheek’ juist afsluiten omdat ze een laag pensioeninkomen hebben, kan dat eventueel zuur uitpakken. Bovendien, hoe je het ook wendt of keert: bij een hypotheek betaal je rente. Ook nog eens rente die niet aftrekbaar is. Het is de vraag of dit voor mensen met een laag pensioeninkomen uiteindelijk verstandig is.

Wellicht dat deze groep een deel van hun woning – die moet dan wel voldoende groot zijn – kan verhuren. Dat zal in het algemeen wel wat veranderingen vereisen aan de woning. Dat kost geld. Dat zou echter middels een kleine (extra) hypotheek verkregen kunnen worden, een hypotheek waarvan de rente bovendien onder voorwaarden wél aftrekbaar is. Het geld wordt immers voor verbouwing van de woning gebruikt. En de fiscus steekt nóg een helpend handje toe: de inkomsten uit kamerverhuur zijn tot €3902 per jaar (2006) vrijgesteld van inkomstenbelasting.

Een andere optie is het huis te verkopen en in te ruilen voor een kleinere, goedkopere woning. Vaak sluit dat aan op de gezinssituatie van ouderen of op de wens de oude dag buiten de randstad door te brengen in een groenere, goedkopere woonomgeving. Het prijsverschil zet u op de bank en gebruikt u als aanvulling op het inkomen. Of voor die ene wensdroom.

Tot slot kunt u ook lekker in uw woning blijven wonen en helemaal niets doen. Want heeft u wel plannen om een wereldreis te maken of die droomboot te kopen? Niet? In zo’n geval is een grote som geld op de bank wellicht helemaal niet nodig. Zeker als u er geen hypotheekschuld tegenover kunt zetten, doet u er vooral de Belastingdienst een plezier mee (die heft jaarlijks 1,2%). Denkt u maandelijks echter wel degelijk extra pensioeninkomen nodig te hebben, bedenk dan eerst dat de lasten van gepensioneerden veelal lager zijn. Bovendien biedt een afbetaald huis al financiële ruimte zonder dat u iets hoeft te regelen: hypotheekrente betaalt u immers niet meer. Uw woonlasten zijn daarmee nog nooit zo laag geweest.

Meer weten over dit onderwerp? Neem gerust contact op met hypotheek adviseur Jon Alberts van Hypotheek Adviescentrum De Ronde Venen.

Hypotheek Adviescentrum De Ronde Venen, Dorpsstraat 13 Mijdrecht.
Telefoonnummer: 0297-250301
E-mail: info@hac-derondevenen.nl
www.hacderondevenen.nl