Zandscape in Cultureel Café Bacchus

De donkere dagen na Kerst staan tegenwoordig in het kader van de Top 2000. Dit jaar gaat de vijftiende aflevering de lucht in; op TV doet de onsterfelijke Matthijs zijn best zieltjes te winnen voor de zoveelste herhaling van de zoveelste herhaling van vijftig jaar popmuziek. Radio 2 draait zomer en winter in dienst van de Top 2000. Een legertje Queen–fans van het eerste uur – hoogbejaarden ondertussen – vult enige keren per dag de internet stemlijst in met 15 x Bohemian Rhapsodie. Het legertje stemmers op The Eagles is net iets kleiner, en zo belandt Queen al jaren op de eerste plaats. Wie begint de website “Stop 2000”?

Daarom ben ik zo blij dat we even aan die muzikale monotonie kunnen ontsnappen – bij Cultureel Café Bacchus. Afgelopen zaterdagavond werd het wangetje van de zalm gepresenteerd aan fijnproevers. Zandscape is de band rond bassist en componist Mark Zandveld, die was uitgebreid met – vibrafoon. Degene die denkt dat de vibrafoon tezamen met Lionel Hampton (1908–2002) ten grave is gedragen vergist zich vreselijk. Gunnar Graafmans bewijst het tegendeel.

Met Jeen Rabs (g) en Jurjen Bakker (d) speelde Zandscape twee sets, bestaande uit werk van de gelijknamige CD en nieuw werk. Tijdens de eerste set creëerde Zandscape woestijnlandschappen, waar het publiek op rustige, bijna beschaafde wijze doorheen werd geleid. Het landschap kende geen bergen, wel heuvels, de muziek was bijna hypnotiserend.

Gedurende de tweede set ging de zon brandend schijnen. De rust uit de eerste set was verdwenen met een nummer dat jazzstandard begon, maar die achterloos werd omgezet in Ska, maar dat ook niet helemaal was. Het complexe nummer “Strangeness” plantte de luisteraar op het puntje van zijn stoel, iedereen zat in gedachten mee te tellen met Jeen Rabs, die zich in de afgelopen tijd helemaal suf heeft gestudeerd om het Zandscape materiaal onder de knie te krijgen. “Dimwits” was helemaal voor de fijnproevers. Het nummer bestaat uit “verminderde” (dim–)akkoorden, die nergens heen gaan, die geen karakter hebben, waardoor iedere poging om een aanvaardbare melodie op te bouwen doodloopt. Jurjen Bakker sloeg zich in het zweet om het Niets van enige structuur te voorzien. Heel apart om te horen – erg grappig wat mij betreft.

Zandscape is van plan om Bacchus nog eens aan te doen. Laat die gelegenheid niet voorbij gaan, want Gunnar, Mark, Jeen en Jurjen zijn erg de moeite waard!