Uw pensioenregeling in 2027 is individueel?

Op pensioengebied gaan er wederom interessante tijden aanbreken.

Pensioenfondsen
Wat pensioenfondsen betreft is duidelijk dat het er teveel zijn; dat er ‘wel eens’ dekkingsgraad kwesties zijn; dat de risico’s wel eens ‘niet helemaal goed’ zijn ingeschat; dat de kosten ‘wel eens hoger’ zijn dan noodzakelijk geacht en dat de gebleken kennis en kunde van betrokkenen ‘wel eens een andere is’ dan gewenst.

Verzekerd pensioen
Wat verzekerde regelingen betreft is samenvattend duidelijk dat niet elke verzekeraar het motto hanteert: ‘Doe een ander niet aan, wat u uzelf niet toewenst.’

ZZP-ers
Het groeiende leger ZZP-ers is tot nu toe buitengesloten van reguliere pensioenopbouw. Los van de vraag of men wel wenst deel te nemen aan kapitaalopbouw, klinkt een keuzemogelijkheid tot interessante collectieve risicodekking op zich niet verkeerd.

Einde tijdperk doorsnee premie?
Een belangrijke pilaar van het huidige stelsel is de doorsnee premie. Daardoor werd ervoor gezorgd dat voor elke deelnemer een gelijke premiestelling werd gerekend ongeacht diens geslacht, leeftijd, burgerlijke staat, specifieke beroep en gezondheid.

Alleen al het effect van de voortzettende vergrijzing maakt het blijven hanteren van de doorsnee premie niet eenvoudig. De pensioenperiode waarvoor men heeft betaald zal waarschijnlijk telkens korter zijn dan de periode waarin men gaat genieten. Dat leidt tot spanningen tussen oudere en jongere gerechtigden. Deze spanning wordt verder vergroot door de huidige lage (reken)rente.

Vanwege de complexiteit geldt dat elke oplossing van dit generatieconflict subjectief is. Als tevens rekening wordt gehouden met economisch politieke motieven, dan is helder dat het in de toekomst voorkomen van dergelijke conflicten wenselijk is.

Alternatieve stelsel: De individuele pensioenrekening
Indien wordt overgestapt van deelname aan een collectiviteit naar de introductie van een persoonlijke pensioenrekening, dan worden genoemde generatieconflicten in principe voorkomen.

Men krijgt dan een persoonlijke jaarlijkse pensioenpremie en men is zelf geheel gerechtigd tot de opbrengst. Als men langer dan verwacht leeft, dan treft dat anderen niet. Als de rente of beleggingsopbrengsten tegenvallen, dan raakt dat anderen niet.

Verder draagt een dergelijke pensioenrekening bij aan het verhogen van de pensioenmobiliteit van de medewerker. Het kan desgewenst ook mogelijk worden gemaakt voor de ZZP-ers. Het past tevens in de trend naar beschikbare premie-achtige regelingen die in Europa maar ook wereldwijd steeds verder oprukken.

Gepaste invoering van individueel stelsel
De overgang van een doorsnee premie naar een individuele premie dient zorgvuldig te geschieden.

Er dient te worden gezorgd voor een premiestelling die voorkomt dat ouderen worden geconfronteerd met een premie-explosie. Hetgeen pleit voor een overgangsperiode. Verder zal een bepaalde solidariteit, bijvoorbeeld geen verschil qua geslacht, wenselijk blijven.

Tenslotte zal de eigenaar van de rekening moeten worden geïnstrueerd om gepast om te gaan met zijn eigen pensioenkapitaal. Een onderschat probleem dat vraagt om echte communicatie!

Mr. Patrick J. Donders
Pensioenjurist

p.donders@edo.nl