Luidt verlaging van de rekenrente het einde van gegarandeerd pensioen in?

Pensioen is simpel. Het gaat om de omvang van kosten, sterftekans en rendement.

Kosten
De omvang van kosten is in de aandacht gekomen via de ‘pensioen gerelateerde’ woekerpolis affaire. Vervolgens is aandacht besteed aan het transparant maken van de kosten van de tussenpersoon en verzekeraar. Ook een vergelijking van de kosten van pensioenfondsen gaf aan dat de verschillen vaak onnodig (te) groot zijn.

Sterftekans
Afgelopen jaren bleek dat de sterftekans in Nederland en de ons omringende landen aanmerkelijk lager was dan verwacht. Dat is slecht nieuws voor verzekeraars en pensioenfondsen die daardoor gemiddeld langer dienen te betalen.

Rekenrente
Het enige slechte nieuws dat wij als veelal liefhebbers van een gegarandeerd pensioen nog niet over ons uitgestort hadden gekregen was ‘de genadeklap’: Een verlaging van de rekenrente. Bij een gegarandeerd pensioen weet u exact in welke mate uw pensioen toeneemt per jaar van extra opbouw. Deze extra opbouw wordt gefinancierd uit premie die uitstaat tegen een rekenrente. Hoe lager de rekenrente, des te meer premie dient te worden ingelegd om op hetzelfde pensioen uit te komen.

Afgelopen november volgde mogelijk genoemde genadeklap voor gegarandeerd (verzekerd) pensioen: Verzekeraars gaven aan dat offertes niet meer de sinds 1999 gebruikelijk 3% rekenrente zouden hanteren doch 2,5%.

Gegarandeerd pensioen onbetaalbaar?
Genoemde kostenverhogende aspecten maken samen met de verwachte kostenverhoging vanaf 2013 vanwege Solvency 2 de kosten van het gegarandeerd pensioen erg hoog. Is een gegarandeerd pensioen nog wel betaalbaar? Is het nog wel wenselijk onder de huidige omstandigheden? Moet u het zelfs nog wel wensen? Draagt het niet bij tot uitholling van uw primaire arbeidsvoorwaarden?

Gegarandeerd pensioen versus beschikbare premie regeling
Verreweg de meeste werknemers prefereren een gegarandeerd pensioen. De ‘middelloonregeling’. Dan weet men immers tot op de eurocent wat men aan pensioen kan verwachten. Tenminste, als het pensioen is verzekerd bij een verzekeraar en men geen last kan krijgen van een (mogelijk matig beleggend) pensioenfonds dat wegens onderdekking verplicht deels moet afstempelen van De Nederlandse Bank.

Genoemd gegarandeerd pensioen heeft nader bekeken alleen reële waarde als het onder meer minimaal meegroeit met de inflatie. Het lastige van de kredietcrisis was dat de rente en beurzen tegelijkertijd in een dalende trend zaten. Dat maakte ook het financieren van indexering op kortere termijn lastig.

Conclusie
Bereid u voor op de pensioenbijeenkomst waarin wordt getracht u uit te leggen dat het gegarandeerde pensioen niet meer te betalen is en dat ook u ‘gaat deelnemen’ aan een beschikbare premieregeling.  Dat hoeft niet altijd slecht nieuws in te houden. Wel handig om zelf op te blijven letten bij de uitvoering. De tijd van afgaan op anderen is toch wel afgelopen. Big brother is watching you. But he is not watching your pension!

Mr. Patrick J. Donders
Pensioenjurist
p.donders@edo.nl