Gemeente De Ronde Venen vraagt onterecht geld voor aanpassing grafsteen

De gemeente De Ronde Venen vraagt nabestaanden om extra te betalen als ze de naam van een partner op een grafsteen laten graveren. De gemeente is daarin de enige, blijkt uit een onderzoek van Radar onder 60 andere gemeenten. Nabestaanden moeten 51 euro hiervoor betalen en dit staat dus los van de kosten voor het graf en de steenhouwer. 

Jeannette Boonstra meldde zich bij Radar. Na het overlijden van haar moeder kreeg ze begin dit jaar een factuur met een opvallende kostenpost van de steenhouwer. Naast de kosten voor de aanpassing van de steen – Jeannette's vader overleed al in 2000 en nu moest alleen de naam van haar moeder bijgeschreven worden – moest zij ook aan de gemeente kosten betalen voor de aanpassing. Vol verbazing nam ze daarop contact op met de gemeente, die bevestigde dat inderdaad 51 euro betaald moet worden voor aanpassing van de steen 

'Dit is geldklopperij'

Jeanette is het ook niet eens met de extra kosten. "Geldklopperij", noemt ze het. Toch zegt de gemeente dat ze voor het bedrag van alles doen. Jeannette: "Dat is bijzonder, want wij hebben dat zelf gedaan. We hadden zelf contact met de steenhouwer. We hebben zelf de afspraken gemaakt en ook de financiële afhandeling gedaan". De gemeente schrijft verder dat ze ook met de steenhouwer overleggen over het moment van plaatsing en het hek voor het bedrijf open doen. Jeannette: "Dat lijkt mij niet nodig, want dat hek is altijd open".

Gemeente mag kosten niet rekenen

De kosten die de gemeente rekent worden 'leges' genoemd. Jan Langelaar, deskundige op het gebied van gemeentelijke belasting en regelgeving, legt uit wat dat is. "Leges is een vergoeding voor door de gemeente verleende diensten. Deze diensten hebben meestal een administratief karakter zoals de afgifte van een paspoort of uittreksel uit het bevolkingsregister, maar ook voor de afgifte van een bouwvergunning is leges verschuldigd. Met de opbrengst van deze leges worden de kosten gedekt die de gemeente moet maken. De hoogte van de leges mag nooit meer bedragen dan de kosten die de gemeente maakt."

Op verzoek van Radar dook Langelaar in de zaak van Jeannette. "In deze gemeente geldt de 'beheersverordening algemene begraafplaats De Ronde Venen'. In die verordening staat niet dat voor het wijzigen van de tekst een vergunning nodig is. Dit betekent dus dat er ook geen leges geheven kan en mag worden!" In algemene zin is het namelijk zo dat een gemeente geen leges mag heffen als daarvoor de wettelijke basis ontbreekt. Dit is in De Ronde Venen het geval. Langelaar denkt dat de gemeente een foutje gemaakt heeft.

Gemeente: we passen beleid aan, maar kosten blijven

De gemeente reageert verbaasd op de bevindingen van Langelaar. Volgens wethouder Alberta Schuurs (VVD) is er inderdaad een fout gemaakt. "We wisten dit niet. We denken ook niet dat het grote problemen oplevert, maar we gaan het wel aanpassen." Toch wil de gemeente wel de belasting in stand houden. "We gaan de verordening aanpassen zodat alles er goed in staat. We vinden namelijk wel dat er voor deze kosten betaald moet worden." 

Dat Radar 60 andere gemeenten ondervroeg en ontdekte dat deze allemaal deze kosten niet rekenen, maakt volgens de wethouder niet uit. "Het zijn gewoon kosten die gemaakt worden. Andere gemeenten verrekenen dat misschien via andere kostenposten of betalen het uit de algemene reserve. Wij vinden het transparant om het op deze manier te doen." Een ander argument van de gemeente om de kosten in rekening te brengen is dat op deze manier alleen mensen betalen als er ook echt iets verandert. "Het is niet zo dat iedereen dit laat doen."

Onterechte kosten kunnen staartje krijgen

Hoewel dat de gemeente in de toekomst de regelgeving wel op orde brengt, kan de huidige situatie een staartje krijgen. Consumenten die het geld betaald hebben, kunnen een poging doen om het terug te krijgen. Langelaar: "Dan moeten ze wel heel snel zijn. Als je de vergunning krijgt heb je zes weken om in bezwaar te gaan. Dat doe je door een brief naar de gemeente te sturen. De gemeente moet dit dan gegrond verklaren, waarna je je geld terugkrijgt. Is de rekening ouder dan zes weken, dan geldt dit niet".

Wel geeft Langelaar mee dat de gemeente zou kunnen overwegen een coulanceregeling in werking te stellen, omdat de consument van dit probleem eigenlijk niet op de hoogte kon zijn. "Je zou dan kunnen bepalen dat de nabestaanden van de mensen die in de afgelopen één of twee jaar overleden zijn, alsnog hun geld terugkrijgen."