Ronde Venen Belang: Begrotingstekort niet verhalen op inwoners en bedrijven

Ronde Venen Belang: de gemeente mag toch een beetje burgerlijk ongehoorzaam zijn richting provincie en Rijk?

Eind november besluit de gemeenteraad over de begroting 2021. De begroting die is gepubliceerd heeft al tot veel commotie geleid. Op elk terrein wordt bezuinigd met als klap op de vuurpijl een 88% verhoging van de OZB voor ondernemers. Deze lastenverzwaring is niet uit te leggen. Het college zwabbert alle kanten op. Aan de ene kant een wethouder economische zaken die overal roept shop lokaal, aan de andere kant een wethouder financiën die het verdiende geld weer bij de ondernemers komt ophalen. Het moet niet gekker worden!

Na publicatie van de begroting kwam het college met het bericht dat men op de jeugdzorg nog eens 1 miljoen euro tekort komt. Het college kondigde dit aan als een verrassing. Dit terwijl Ronde Venen Belang hier vorig jaar tijdens de begrotingsbehandeling al voor gewaarschuwd heeft. Desondanks was er volgens het college er geen enkele aanleiding, om na een paar weken een tekort te melden van 1,5 miljoen euro. Het college heeft nu in de begroting een aantal ombuigingen opgenomen die vooral ten koste gaan van het voorzieningenniveau waar inwoners direct iets van merken. Ronde Venen Belang heeft in de commissievergadering al laten weten de inwoners en ondernemers niet te willen laten opdraaien voor de tekorten, maar het Rijk voor die tekorten verantwoordelijk te willen stellen. 

Structureel te weinig geld uit Den Haag
Financieel woordvoerder van de fractie van Ronde Venen Belang René Bultena: “Het Rijk heeft een groot aantal taken naar de gemeenten overgeheveld. Op zich goed omdat gemeenten het inderdaad meestal beter kunnen doen dan het Rijk. Maar de overheveling ging gepaard met een lager budget dan het Rijk voorheen zelf uitgaf. En dat brengt ons in problemen door oplopende tekorten. De Ronde Venen is niet de enige gemeente die hier last van heeft. Vooral de jeugdzorg is het grootste pijnpunt, gevolgd door de huishoudelijke hulp. Dure trajecten in de jeugdzorg en forse stijging huishoudelijke hulp door een door het Rijk opgelegd abonnementstarief van 19 euro per maand zijn de oorzaak van overschrijdingen in vrijwel alle gemeenten. Dat kan en mag zo niet doorgaan. We krijgen gewoon te weinig geld uit Den Haag en dat kunnen we niet langer accepteren.”

Slecht onderhandelingsresultaat VNG en Rijk?

De Vereniging Nederlandse Gemeenten onderhandelt namens de gemeenten met het Rijk. Al diverse keren is het probleem van de tekorten in het sociaal domein door de VNG aangekaart. Fractievoorzitter Maarten van der Greft: “Dit heeft slechts tot een matig resultaat geleid van een klein incidenteel bedrag. Het kan niet zo zijn dat gemeenten de dupe zijn van de landelijke bezuiniging. De VNG is akkoord gegaan met de afspraak met het Rijk dat de tekorten in het Sociaal Domein onderdeel worden van coalitieonderhandelingen na de landelijke verkiezingen van maart 2021. Op dit moment kun je daar niets mee en moet je spreken van een slecht onderhandelingsresultaat. Vraag is ook of de coalitieonderhandelingen voldoende uitkomst bieden voor de gemeenten, aangezien het huishoudboekje van de staat aardig in het rood staat als gevolg van het Corona-virus.”

Ronde Venen Belang: Geen sluitende begroting inleveren
De fractie van Ronde Venen Belang stelt de gemeenteraad voor de tekorten op het sociaal domein apart op te nemen als “vordering op het Rijk” waarmee die tekorten niet in de exploitatie van de gemeente terecht komen. René Bultena: “Hierdoor kan een aantal bezuinigingen achterwege blijven. Daar kan ik meerdere redenen voor op noemen. Zo is het totaal onduidelijk hoe onze gemeente uit de Coronacrisis komt. Hoeveel bedrijven vallen er om of hebben een scherp verlaagde omzet? Hoeveel mensen raken hun baan kwijt en moeten een beroep doen op bijstand of zelfs Wmo?  Waarom moeten ondernemers de last dragen, terwijl zij moeite doen om te overleven en de tekorten zeker niet door hen zijn veroorzaakt? Echt een verkeerde koers van het college!”

Signaalfunctie
Wettelijk is het niet mogelijk een niet-sluitende begroting bij de provincie in te dienen. Maarten van der Greft: “Ook de provincie Utrecht kent de problemen van de tekorten in het Sociaal Domein. Daarover heeft zij met de andere 11 provincies het kabinet een brandbrief geschreven. Maar ook de provincie zal er van overtuigd zijn dat het woon-, werk- en recreatieklimaat niet verloren mag gaan omdat het kabinet te weinig geld overmaakt naar de gemeenten voor het Sociaal Domein.“

Bultena vult aan: “Het is wel erg makkelijk om in Den Haag te koketteren met belastingverlagingen, waarna gemeenten de belastingen moeten verhogen en het voorzieningenniveau voor inwoners om zeep wordt geholpen. Dat kun je als lokale partij toch niet verkopen? Wij zitten er voor de inwoners.” Van der Greft: Wat denk je van de ondernemers? Het lijkt mij stank voor dank. Ondernemers zijn de ruggengraat van de samenleving. Die ga je toch niet confronteren met een absurde verhoging van 88% van de OZB?”

De Ronde Venen niet uniek
Als de gemeente De Ronde Venen geen sluitende begroting zal presenteren is zij niet uniek. Bultena: “De gemeenteraad van de gemeente Stadskanaal heeft op 6 oktober unaniem gesteld dat genoeg genoeg is en dat het Rijk nu eerst met aanvullende middelen over de brug moet komen. En daar zal het niet bij blijven. Het merendeel van de gemeente komt straks tekort op Jeugd en Wmo. Het zou de fractie van Ronde Venen Belang niets verbazen dat meerdere gemeente Stadskanaal en mogelijk straks de Ronde Venen zullen volgen”.

 Van der Greft: Het past ook bij onze motie die de laatste raadsvergadering unaniem is aangenomen. In deze motie geeft de raad aan zich aan te melden bij “Raden in verzet” om extra druk op de rijksoverheid te zetten om bij overdracht van taken ook voldoende middelen mee te geven.”

Aanpak vereist bestuurlijk lef
Van der Greft: Door geen sluitende begroting te leveren moet je als bestuur de moed hebben om zogezegd “burgerlijk ongehoorzaam“ te zijn. Dat vergt lef, omdat in bestuurlijk Nederland het niet de handelwijze is waarmee je in de Tweede Kamer of Provinciale Staten komt. Bultena vult aan: Wij als fractie van Ronde Venen Belang hebben er echter alle vertrouwen in dat ons college zich meer gelegen laat liggen aan onze inwoners en ondernemers dan aan de eigen politieke carrière.