Aalsmeer start onderzoek naar transacties met Joods vastgoed

Gemeente Aalsmeer wil de onteigening en doorbelasting van Joods vastgoed tijdens en na Tweede Wereldoorlog nader onderzoeken. Hiervoor is via het Noord-Hollands Archief opdracht gegeven aan het onderzoeksteam van de Radboud Universiteit Nijmegen, gezamenlijk met een aantal Noord-Hollandse gemeenten. Het handelen van de gemeente na de bevrijding in het proces van rechtsherstel voor Joodse inwoners en hun nabestaanden komt ook in het onderzoek aan bod. 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn in Nederland duizenden panden van Joodse burgers door de bezetter onteigend en doorverkocht. Na de oorlog kregen de teruggekeerde eigenaren of hun nabestaanden bij de restitutie in een aantal steden te maken met langdurige procedures en soms hoge kosten. De gemeente vindt het van groot belang om te onderzoeken of er sprake is geweest van verwijtbaar handelen door het toenmalige gemeentebestuur. En of er bij eventuele misstanden alsnog gezorgd kan worden voor rechtsherstel voor Joodse inwoners van Aalsmeer en hun nabestaanden.

Verkaufsbücher en kadasterdata
In de zomer van 2020 presenteerden onderzoeksjournalisten van bureau Pointer de resultaten van een koppeling tussen Verkaufsbücher (‘vastgoedboeken’) in het Nationaal Archief en kadasterdata. In deze vastgoedboeken werd de onteigening van (meestal) Joods vastgoed door de Duitse bezetter geregistreerd. Het betrof in totaal 7108 transacties in 225 gemeenten, met een totale transactiewaarde van 100 miljoen gulden.

Transacties Aalsmeer
Volgens de Verkaufsbücher gaat het voor Aalsmeer om twee vastgoedtransacties met vijf panden plus vijf percelen landbouwgrond. Hiernaar wordt nu nader onderzoek gedaan. Tevens wordt licht geworpen op het handelen van de gemeente in het proces van rechtsherstel voor Joodse inwoners en hun nabestaanden. Het onderzoek loopt naar verwachting van mei tot en met dit najaar.

Klankbordgroep
Bij het onderzoek worden relevante partijen, zoals Joodse organisaties, lokale historici en archivarissen van de deelnemende gemeenten betrokken via een klankbordgroep. Tevens wordt een publieksbijeenkomst georganiseerd voor geïnteresseerden. Mocht u informatie hebben voor of geïnteresseerd zijn in dit onderzoek, dan kunt u dit aangeven door een mail te sturen naar historie@amstelveen.nl. Het onderzoek vindt plaats in 2022.