Op zoek naar wapens, drugs en geld: zo gaat De Ronde Venen de strijd aan met ondermijning

De gemeente De Ronde Venen ligt gunstig gelegen tussen Amsterdam en Utrecht in een groot landelijk gebied. Een aantrekkelijke locatie; ook voor criminele activiteiten. Met grootschalige controles en samenwerking tussen instanties probeert de gemeente ondermijning tegen te gaan. Hoe gaat dat in z’n werk?

Tekst: RTV Utrecht

“Het blijft altijd even spannend”, vertelt een man van Openbare Orde en Veiligheid op weg naar het industrieterrein Abcoude. “Je weet nooit hoe mensen gaan reageren als we ineens onaangekondigd voor de deur staan.” Achter hem rijdt een stoet auto’s van de douane, politie, energiebedrijf Stedin, omgevingsdienst Utrecht en het Regionale Informatie- en Expertise Centra.
Zo’n dertig man is vandaag aanwezig bij een grootschalige integrale controle. “We gaan op zoek naar grote excessen”, vertelt de man die anoniem wil blijven vanwege zijn werk. “Op zoek naar wapens, drugs en geld.” Bij aankomst blokkeert een politiebusje de doorgaande weg. Niemand mag het bedrijventerrein meer op of af.

Anoniem

Bij ondermijning gaat het er vaak om hoe de bovenwereld en de onderwereld met elkaar vermengen. Bijvoorbeeld criminelen die een drugslab runnen in een boerenstal. Afgelegen panden, industrieterreinen en opslagboxen zijn dan ook dé plekken om te controleren. Zeker in een gemeente als De Ronde Venen.

“Ondermijning komt overal voor”, vertelt burgemeester Maarten Divendal. Maar kenmerkend aan De Ronde Venen is de ligging tussen twee grote steden, en het grote landelijke gebied. Divendal: “Daarom kan je in een gemeente als ons makkelijker anoniem je werkzaamheden verrichten.” Met name drugshandel is een terugkerend probleem. Van hennepkwekerijen en opslagplaatsen, tot productie en verkoop. “In al die variaties is het hier wel voorgekomen.”

Niet pluis

Het bestrijden van ondermijning staat dan ook hoog op de agenda. Samenwerking is daarbij cruciaal, vertelt de burgemeester. “We willen als één overheid naar buiten treden.” Dus is niet alleen de politie en de gemeente betrokken, maar ook instanties als de Belastingdienst en energiebedrijven.

Door informatie te delen worden interessante locaties sneller op de kaart gezet, licht Divendal toe. “Zo kan een energiebedrijf melden dat ergens een buitensporige hoeveelheid gasverbruik is terwijl er geen mensen wonen. Dat is vreemd.” Ook de hulp van inwoners is daarbij nodig. “Als je iets echt verdachts of vreemds ziet: meld het dan. Dat kan altijd anoniem.”

Daarnaast is de gemeente regelmatig in contact met eigenaren van vastgoed. “Je hebt hier heel veel ruimtes die gehuurd kunnen worden,” vertelt Divendal. “Als eigenaar ben je altijd verantwoordelijk voor wat er gebeurt”, dus worden tips uitgedeeld van waar eigenaren op moeten letten. “Als iemand bijvoorbeeld voor twee jaar vooruit wil betalen dan weet je dat er iets niet pluis is.”

Rode koffer

Tijdens de controle snuffelt een speurhond langs alle deuren, op zoek naar de geur van drugs, tabak en geld. Als hij iets interessants ruikt, blijft hij even stilstaan. Die garageboxen worden op de lijst gezet.

De garageboxen zijn van boven open, dat maakt het werk deze dag gemakkelijker. Gewapend met een trap en zaklamp maakt de politie met de gemeente een ronde. Een politieagent kijkt over het randje van een box. “Dit is een beetje hoe mijn zolder eruit ziet: een heleboel oude rommel.”

Waar let je nou op tijdens een controle? “Alles wat afwijkt van hoe je zo’n opslagbox zou gebruiken”, vertelt een man van de gemeente. “Als de box helemaal leeg is met maar één doos, dan is dat verdacht. Of als er bijvoorbeeld alleen maar ingepakte schilderijen staan.” Hij blijft wat langer staan bij een garagebox. “Ik zie een jerrycan... een afgesloten rode koffer... een brief van een bank met grote getallen...” Hij draait zich om naar zijn collega’s. “Dit is wel een box die vraagtekens oproept.”

De box wordt geopend. De douane controleert de vloeistoffen. Het is aceton. De gemeente en politie onderzoeken een stapel verdachte financiële papieren. Ze gaan in gesprek met de huurder die naar het terrein is gekomen. “Dit zijn grote geldbedragen naar buitenlandse banken en u weet nergens van? Dat is wel een beetje raar toch?” De man laat niets los. Dus wordt besloten dit verder te onderzoeken.

Kleine buit

Verder zijn tijdens deze controle verdovende middelen aangetroffen: in een bedrijfspand zijn hennepgerelateerde zaken aangetroffen waarvan de politie onderzoekt of deze strafbaar zijn. In een opslagunit is een kleine hoeveelheid harddrugs gevonden.

Bij eerdere acties zijn wel eens grote ladingen harddrugs en een seksinrichting boven water gekomen. Maar ook met een kleine buit is de gemeente tevreden. Burgemeester Divendal: “De opbrengst was niet heel groot, en dan denk ik: gelukkig maar. Maar er zijn wel dingen aangetroffen die niet kunnen en dat gaan we nu verder uitzoeken."