Meer ruimte voor natuur in het bestemmingsplan Vinkeveense Plassen

De gemeenteraad heeft het bestemmingsplan voor de Vinkeveense Plassen vastgesteld. Op initiatief van onder andere PvdA/GroenLinks zijn voorstellen aangenomen om de grootte van huisjes te beperken en in het deel van de plassen nabij het Natura 2000 gebied Botshol geen huisjes toe te staan. Dit creëert meer ruimte voor natuur en rustige recreatie in dit prachtige natuurgebied. PvdA/GroenLinks is daar blij mee.

Tekst: PvdA/GroenLinks

Fractievoorzitter Pieter Kroon: “PvdA/GroenLinks heeft altijd de natuurwaarden vooropgesteld bij de Vinkeveense Plassen. Dit betekent dat we kiezen voor rustige recreatie zoals duiken, zeilen en elektrisch varen. En dat we willen dat bebouwing beperkt blijft en er delen van de plas zijn waarin geen bebouwing is toegestaan. Dat is ook wat de gemeenteraad na vele debatten en overwegingen heeft besloten.”

Illegale huisjes in een natuurgebied

Er is ruim 10 jaar gewerkt aan een nieuw bestemmingsplan voor de Vinkeveense Plassen. Dat was hard nodig, want in het geldende bestemmingsplan was geen enkele bebouwing toegestaan, maar door de jaren heen zijn er op veel van de legakkers in de plassen toch illegale huisjes verrezen. De gemeente heeft hier nooit op gehandhaafd. Daarbij zijn er ook legakkers zonder bebouwing verloren gegaan. Om aan deze situatie een einde te maken is een bestemmingsplan gemaakt dat bebouwing onder voorwaarden mogelijk maakt. 

Een voorwaarde voor bebouwing is onder andere dat eigenaren de legakker beschoeien en behouden. Ook moet 25% van de legakker ingericht worden met inheems groen. Daarbij zijn de plassen ingedeeld in verschillende zones waarin meer of minder bebouwing is toegestaan. De gemeenteraad heeft de precieze uitgangspunten echter nooit vastgesteld, waardoor de gemeenteraad nu pas aan het einde van het proces, bij vaststellen van het bestemmingsplan, voorstellen voor wijziging kon doen. Niet ideaal, maar onontkomelijk.

Balans recreatie en natuur

Een belangrijk uitgangspunt voor het bestemmingsplan is behoud van legakkers en een goede balans tussen recreatie en natuur. Het college heeft, in lijn met het coalitieakkoord, ingezet op een zo ruim mogelijk bestemmingsplan voor recreatie en dus maximale bebouwingsmogelijkheden. Dit alles wel binnen de voorwaarden die daar door hogere overheden, zoals de provincie, aan gesteld worden. De Vinkeveense Plassen zijn immers een natuurgebied, en daar mag in principe niet gebouwd worden. De provincie heeft onder voorwaarden echter toestemming verleend. 

Bij de behandeling van het bestemmingsplan bleek dat een meerderheid van de gemeenteraad de bouwmogelijkheden te ruim vond en meer ruimte wilde voor natuur. Daarmee kwam er steun voor het beperken van de grootte van te bouwen huisjes met 25%. Hierdoor kunnen in zone I en II huisjes gebouwd worden van maximaal 30 m2 en in zone III maximaal 22,5 m2. In de zone nabij Natura 2000 gebied Botshol is besloten om geen bebouwing toe te staan, wat PvdA/GroenLinks sinds 2018 bepleit heeft. Ook komen er geen extra bouwrechten voor eigenaren die legakkers na 23 mei 2023 verkaveld hebben. Dit is het moment van de luchtfoto, op basis waarvan de kavelverdeling in het bestemmingsplan is gemaakt.

Beschermen natuur, rustige recreatie en repareren onlogische regels

Verder zijn er voorstellen van PvdA/GroenLinks aangenomen om elektrisch varen te stimuleren, ervoor te zorgen de 25% inheems groen op de legakker beter geborgd wordt en legakkereigenaren gestimuleerd worden om op de hele akker inheemse beplanting aan te leggen.

PvdA/GroenLinks heeft ook een voorstel gesteund om een vuilwaterboot binnen 3 jaar te laten varen voor het afvalwater. In het plan zijn namelijk alleen droog- of chemische toiletten verplicht en het risico is dat het afval daaruit in de plassen terecht komt als het afval niet goed afgevoerd wordt. Dat is een gevaar voor de waterkwaliteit en biodiversiteit.

Ook is een voorstel van PvdA/GroenLinks aangenomen om op zoek te gaan naar financieringsmodellen voor het behoud van legakkers waarop eigenaren geen huisje bouwen. Bijvoorbeeld wanneer dit vanuit het bestemmingsplan niet kan of wanneer eigenaren de wens hebben om de akker als natuur te behouden. Verder heeft de fractie een voorstel gesteund om het gebied Vinkenrust als natuur te behouden. Het college gaat zich daar samen met de eigenaar voor inspannen.

Als laatste heeft PvdA/GroenLinks voorstellen gesteund die onuitvoerbare regels over bootlengte, steigerlengte, liggingsduur en overnachting repareren. Zo zijn onder voorwaarden nu langere boten en steigers mogelijk.

Pieter Kroon: “De gemeenteraad heeft in dit bestemmingsplan complexe afwegingen gemaakt. Per saldo zorgen die voor meer ruimte voor de natuur. Daar is PvdA/GroenLinks blij mee, maar we begrijpen ook heel goed dat legakkereigenaren die daardoor beperkt worden in hun mogelijkheden niet blij zijn. Het was dan ook geen makkelijke of lichtzinnige, maar wel een bewuste afweging. Nu komt het aan op de uitvoering: de gemeente zal moeten handhaven op bouwsels die niet aan de regels voldoen. En sommige eigenaren hebben al aangekondigd in beroep te gaan tegen het plan. Kortom: het bestemmingsplan is vastgesteld, maar het gesprek hierover is voorlopig nog niet afgerond. We blijven het dan ook volgen!”