Gestalttherapie schept kader, Worden wie je bent

Iedereen kent ze, die onbestemde gevoelens die samenhangen met je leef- of werksituatie. Je wordt geleefd, je moet presteren of je voelt je geremd in wat je graag zou willen doen. Je kunt ook lijden onder gevoelens van onzekerheid, lusteloosheid, angst, verdriet, schuld, schaamte of een onbestemde pijn ervaren.

Als je blijft vastzitten in die situatie, kan een of meer gesprekken met een gestalttherapeut je ondersteunen in het onderzoeken daarvan. Je kunt daarbij denken aan de patronen of aanpassingen die je niet meer van dienst zijn maar die je vroeger hebben geholpen om te (over)leven. Oorspronkelijk waren deze creatieve aanpassingen nuttig en nu belemmeren ze je, omdat de situaties waarin je nu verkeert anders zijn. In de Gestalttherapie exploreer je samen met de therapeut hoe het nu is om daarna te experimenteren met nieuwe mogelijkheden en creatieve aanpassingen die beter passen bij wie je nu bent. Tijdens de therapie komt men in contact met gevoelens, mogelijkheden en potenties waarvan men zich misschien niet eerder bewust was, wat tot belangrijke persoonlijke groei en voldoening leidt.

We spraken hierover met Jean Arthur uit Mijdrecht, gestalttherapeute in opleiding, die in 2009, na een vierjarige masteropleiding in deze richting van de psychotherapie, zal afstuderen.

Problemen
De gestalttheorie, die een existentiële benadering omschrijft, gaat ervan uit dat voor de mens contact met de omgeving even belangrijk is als zuurstof en water. Existentie wat “naar buiten komen” betekent, duidt aan waar deze therapievorm op gericht is – processen naar zelf-realisatie.
Jean Arthur zegt hierover: ‘Contact is een primaire levensbehoefte. Als het contact met je omgeving is verstoord, kan je dat als een probleem ervaren. Een aantal voorbeelden: Je hebt herhaaldelijk ruzie met je partner of je collega. Je wilt er graag anders op reageren maar iedere keer opnieuw wordt je woedend, stil, of je krijgt er buik- of hoofdpijn van. Of als je om hulp wordt gevraagd, zeg je altijd “ja” ook als je “nee” wilt zeggen. Je hebt de middelbare school bijna afgemaakt maar weet nog niet wat je wilt gaan doen en je maakt daar zorgen om. Je raakt steeds oververmoeid en wil weten hoe dat komt en hoe het anders kan. Je hebt lichamelijke klachten zonder aanwijsbare medische oorzaak. Er zijn legio oorzaken waardoor je onder druk kan komen te staan. Een gestalttherapeut kan je ondersteunen in het onderkennen van datgene waarmee je naar de therapie komt. Hiervoor biedt de therapeut jou een veilige plaats om jouw persoonlijke ervaringen te doorleven en verwoorden om dichter bij jouw beleving te komen. Cliënten worden zorgvuldig en met respect benaderd en worden nergens toe gedwongen. Iedere klant wordt dusdanig als anders, uniek en individueel benaderd.

Gestalttherapie
De gestalttheorie gaat ervan uit dat mensen ‘heel’ willen zijn en dat geheel is meer dan de optelsom van de delen. Vanuit die benadering is de gestalttherapie ontwikkeld door Frits en Laura Perls en Paul Goodman. Jean Arthur licht dit nader toe: ‘Een holistische benadering vormt het uitgangspunt bij de therapie. Geest, lichaam, verstand, gevoel, sensoriek en motoriek worden als een eenheid gezien en bij een gesprek met een cliënt heb ik interesse in al deze aspecten van degene die voor mij zit. Ik let dus ook op houding en beweging, hoe iemand ademt, en niet alleen op de geuite gedachten of gevoelens. Er is altijd sprake van een wisselwerking tussen jezelf en jouw omgeving dus ook tussen jou en de therapeut. Aan de contactgrens waar opwinding en interesse zijn, en ook ongemak, onzekerheid en onveiligheid, kan er nieuwe contactmogelijkheden ontstaan. Gestalttherapie is daarom een boeiend proces dat soms pijnlijk en confronterend is, maar ook humoristisch en bevrijdend.
In de gestalttherapie kennen we het begrip polariteiten. Men raakt vaak in de ene polariteit verstikt, bijvoorbeeld om bovenstaand voorbeeld te gebruiken; je moet van jezelf altijd hulp geven als erom gevraagd wordt. Door ook contact te maken met de andere polariteit leer je dat er veel meer mogelijkheden zijn tussen ‘ja’ en ‘nee’ in. Dit kan je ondersteunen in het zoeken naar creatieve oplossingen voor situaties waarin je voorheen vast kwam te zitten. De therapie is ervaringsgericht dus de mogelijkheid is er om te oefenen met ander gedrag of in het uiten van emoties waar je niet zo goed mee vertrouwd bent en te ervaren hoe dat voor je is. Daarbij is er geen sprake van ‘goed’ of ‘slecht’ wat ruimte creëert voor persoonlijke groei. Mijn belangstelling voor dat laatste heeft er ook toe geleid dat ik ook een opleiding heb gevolgd tot yoga docent en aanvullende cursussen heb gedaan op het gebied van ontwikkelingspsychologie, kinder- en zwangerschapsyoga en meditatie. Meditatie, het schouwen in het moment en het meditatieve oefenen wat de rode draad vormt van de yoga lessen die ik geef, sluit aan op de ‘awareness’, wat een centraal begrip is in de Gestalttherapie. Ik zie de opleiding tot gestalttherapeut eigenlijk als een vervolgstudie op de yoga-opleiding, die mij nog beter in staat stelt zelf te blijven groeien en ontdekken en anderen te ondersteunen op hun pad naar zelfrealisatie.

Advies
In het kader van de laatste fase van haar masteropleiding dient Jean Arthur een aantal uren te besteden aan de praktijk van het het geven van individuele gestalttherapie. Als iemand het gevoel heeft ‘vast te zitten’ en het lukt niet om dat zelf op te lossen, is zij in de gelegenheid diegene tegen een laag tarief van € 30 per gesprek te begeleiden. Een eerste oriëntatiegesprek kost de helft daarvan. Jean Arthur is in Schotland geboren en kan de gesprekken desgewenst ook in het Engels voeren. Voor meer informatie kunt u kijken op http:/jean-gestalt-therapie.blogspot.com of haar bellen op nummer 0297-264878. Jean Arthurs praktijkadres is Zwenkgras 1 in Wilnis, de weg die voert naar persoonlijke groei.