Jongerenpeiling Aalsmeerse jongeren doen het goed

Rik Rolleman, de wethouder die de enquête uitzette, is over het algemeen positief: ‘De meeste jongeren gaan met plezier naar school, sporten veel, voelen zich gezond, doen veel vrijwilligerswerk, hebben een leuke vriendengroep en een (bij)baan.’ Het gaat dus in het algemeen goed met de jeugd van Aalsmeer, maar het kan - zo blijkt uit de cijfers - altijd beter.

In september 2013 ontvingen alle Aalsmeerse jongeren tussen de 12 en 23 jaar de enquête ‘Jongerenpeiling2013’en maar liefst 31% vulde de vragenlijst in (1.268 jongeren). De enquête informeerde naar onderwerpen als ‘vrije tijd’ zoals sport, cultuur en uitgaan maar ook over school, werk, veiligheid, wonen, gezondheid en alcohol en drugsgebruik. De uitkomsten hiervan zijn nu bekend.

Quick Wins
‘De uitkomsten laten in het algemeen zien dat het goed gaat met de jongeren in Aalsmeer. Iets om trots op te zijn!’, aldus wethouder Rolleman.
Kansen op een paar quick wins zijn er volop zoals het ‘te donkere stukje bij de 'Bok' vanaf de parkeerplaats bij het zwembad De Waterlelie. Er ligt hondenpoep om het veld tegenover Zuiderpark en Geerland. Er zitten gaten in het hek bij de skatebaan bij Kudelstaart. Ook wordt door de jongeren gevraagd of er grotere hekjes om het speeltuintje in de Atlantalaan kunnen komen. Deze zaken kunnen snel opgepakt worden. De enquête bracht ook aandachtspunten naar voren: pesten op school, een goed ontbijt en de noodzaak te matigen bij alcoholgebruik. Rolleman: ‘Samen met de ouders en de scholen heeft de gemeente hierbij een verantwoordelijkheid. Die pakken we graag.’

Onderwijs, werk en inkomen
Het onderzoek geeft een aantal uitkomsten die opvallend zijn voor Aalsmeer. Aandachtspunt zijn de antwoorden over gepest worden: Op het VMBO geeft 28% aan wel eens gepest te worden (waarvan 2% vaak). Dat is bijna één op de drie jongeren. De wethouder zal dit resultaat in regioverband bespreken met de betreffende scholen en hen vragen hierop actie te ondernemen. Hierbij kan de gemeente ondersteuning geven. De werkloosheid onder jongeren is relatief laag. Slechts 4% geeft aan geen werk of opleiding te hebben. De landelijke jeugdwerkloosheid (voor 15 tot 25-jarigen) was 15,3% in oktober 2013 (bron: CBS). Ook de vraag over schulden geeft aanleiding tot lichte zorg: Hoewel slechts 1% van de 12 tot en met 15-jarigen schulden heeft, is de gemiddelde schuld 344 euro. Voor die leeftijdsgroep een aanzienlijk bedrag. Ook de gemiddelde schuld van 1.260 euro van jongeren van 16 tot en met 19 jaar is tamelijk hoog. Het verdient aanbeveling om hier meer aandacht aan te besteden in de voorlichting en het onderwijs. Bijna 50% van de jongeren heeft wel eens een maatschappelijke stage gedaan. Voornamelijk bij buurthuizen, zorginstellingen of andere non-profit instellingen. Een nog groter percentage loopt stage voor de opleiding. In Aalsmeer doen relatief veel jongeren vrijwilligerswerk. De grootste groep is vrijwilliger bij de sportvereniging. Veel jongeren willen graag een HAVO/VWO school in Aalsmeer; dit blijft voor het college een aandachtspunt bij de regionale onderwijs overleggen.

Vrije tijd, uitgaan en cultuur
De uitkomsten van de jongerenpeiling laten wat betreft jeugdaccommodaties en ontmoetingsplekken geen verrassende uitkomsten zien. De opkomst van (digitale) sociale netwerken is terug te zien in de resultaten van de jongerenpeiling. Vanwege deze ontwikkeling wordt binnen de scholen (primair onderwijs en voortgezet onderwijs) het komende halfjaar vanuit de combinatiefunctie extra aandacht besteed aan het op een verantwoorde manier gebruiken van sociale media. Wat accommodaties betreft geldt voor alle jeugd dat elkaar ontmoeten de belangrijkste bezigheid is, zowel binnen- als buitenshuis. Van de jongerenaccommodaties wordt het jongerencentrum het meest bezocht. Voor de tienerinlopen geldt dat deze bezocht worden door een kleiner aantal trouwe bezoekers. Bijna één op de vier tieners (24% van de 12 tot en met 15-jarigen) bezoekt een hangplek op straat. Ter vergelijking: in Amstelveen is dat aandeel in deze leeftijdscategorie 36%. De uitkomsten worden gebruikt als input voor de verdere uitvoering van het Aalsmeers Jeugd- en Gezinsbeleid. De resultaten van de jongerenpeiling komen op het onderdeel cultuur voor een groot deel overeen met de landelijke trends. Naarmate jongeren ouder worden neemt bibliotheekbezoek, het lid zijn van een vereniging (muziek etc.) en de actieve cultuurparticipatie af. De activiteiten richten zich meer op de passieve cultuurparticipatie of vermaak en activiteiten binnen de vriendengroep, zoals bijvoorbeeld jammen of spelen in een band. Binnen het nieuwe cultuurbeleid is er meer aandacht voor amateurkunst en het ondersteunen van de verenigingen. Dit kan bijdragen aan de actieve participatie van jongeren in amateurkunst verenigingen.

Sport
De gedachte dat de sportparticipatie bij tieners flink afneemt, wordt door deze peiling enigszins tegengesproken. Dat is goed nieuws. Wel is een sterke daling zichtbaar van het aantal lidmaatschappen van verenigingen naarmate jongeren ouder worden. Niet alleen bij volwassenen maar dus ook bij jongeren is de omslag van georganiseerde sport naar het individuele bewegen al duidelijk te zien. Dit betekent dat er een grote opgave ligt voor de (traditionele) verenigingen. Zij zien hun ledentallen teruglopen. Het college wil graag de jongeren behouden voor de georganiseerde sport en ziet kansen in het betrekken van deze groep bij de organisatie van verenigingsactiviteiten. De (actualisatie van de nieuwe) sport-nota moet ingaan op de (voorzieningen voor) ongeorganiseerde sport.
Het overgrote deel van de jongeren is tevreden met het aanbod. De vraag naar aanvullende buitensportvoorzieningen is erg afhankelijk van de woonlocatie binnen Aalsmeer maar heeft wel onze aandacht. Faciliteiten voor hockey zijn er naar de mening van het college voldoende in de directe omgeving van Aalsmeer. Aan de vraag naar meer binnensportvoorzieningen wordt voldaan met de realisatie van een nieuwe sporthal in de Hornmeer.

Gezondheid
Het hoofdstuk over gezondheid geeft een goed beeld van de huidige gezondheidsbeleving van de Aalsmeerse jongeren van 12 tot en met 23 jaar. De uitkomsten van het onderzoek vertonen gelijke trend met de uitkomsten van eerder onderzoek onder Aalsmeerse jongeren, zoals de gezondheidspeiling EMOVO (2009) 1 van de GGD. De gemeente Aalsmeer heeft zich in de kadernota gezondheidsbeleid 2010 – 2014 “Gezond op Peil” ten doel gesteld om gedurende de periode van vier jaar het percentage jongeren met “overgewicht” omlaag te brengen. Alhoewel de jongerenpeiling geen inzicht geeft in het percentage overgewicht, biedt het een indicatie of er al dan niet een verbetering van de leefstijl bij jongeren is. De jongerenpeiling geeft aan dat 13% van de jongeren op minder dan vijf dagen per week een ontbijt nuttigt. Dit was 16% in het EMOVO van 2009. Een duidelijke signaal dat blijvende aandacht in de vorm van preventieve activiteiten als ontbijtlessen, noodzakelijk blijven. Gemeente Aalsmeer was al actief met de aanpak On the Move, met bewegen en gezond eten op scholen. Dit gaan we nu nog meer intensiveren met het Jongeren op Gezond Gewicht - programma.

Depressieve klachten
Een ander speerpunt vanuit het lokale gezondheidsbeleid vormt het verminderen van het aantal jongeren met licht depressieve klachten. In 2009 (EMOVO) bedroeg het percentage Aalsmeerse jongeren dat zich vaak somber of depressief voelt rond de 9%. De jongerenpeiling geeft een iets lager percentage (6%) aan. Daarnaast blijkt uit de jongerenpeiling dat 10% wel eens denkt aan zelfdoding. Het met EMOVO in 2009 gemeten percentage is 19% voor gedachten over zelfdoding. Dit was voor de regio Amstelland relatief hoog maar in vergelijking met de gemiddelden zoals gevonden in de provincie Noord-Holland niet zorgelijk hoog te noemen. Dit neemt overigens niet weg dat er genoeg redenen zijn om aandacht te besteden aan de preventie van zelfdoding. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om zich aan te sluiten bij het lokale plan van aanpak Suïcidepreventie van de GGD Amsterdam gericht op herkenning door professionals.

Alcohol en drugs
Een derde belangrijk speerpunt uit de kadernota lokaal gezondheidsbeleid vormt het alcohol- en drugsgebruik. De doelstellingen van de kadernota zijn breed geformuleerd, namelijk: het verminderen van alcoholgebruik onder de jongeren, met name voor de leeftijdscategorie onder de 16 jaar. Uit de jongerenpeiling blijkt het aandeel binge-drinkers (vijf of meer glazen alcohol per avond) onder de 16 tot en met 19-jarigen 36%. In deze leeftijdscategorie is dit percentage in vergelijking met Amstelveen (20%) relatief hoog. Het recent drugsgebruik onder de 12 tot en met 23-jarigen voor cannabis/hasj blijft rond de 4,7% en voor XTC is dat 1,1%. Gezien de gewijzigde wetgeving zal het lokaal gezondheidsbeleid zich vanuit het speerpunt verminderen alcohol- en drugsgebruik preventief dienen te richten op het informeren van ouders en controle en handhaving van alcohol- en drugsgebruik in de horeca en bij sportverenigingen. Gemeente Aalsmeer werkt samen met de Brijder en GGD aan alcohol en drugspreventie op scholen.

Veiligheid en criminaliteit
Van de jongeren geeft 25% aan slachtoffer te zijn geweest van één of meer delicten. Vandalisme, diefstal en bedreiging worden het vaakst genoemd. De peiling wijst jammer genoeg uit dat van het merendeel van de gepleegde delicten geen aangifte wordt gedaan. Jongeren vinden het delict een kleinigheid en een deel veronderstelt dat er niks met een aangifte wordt gedaan.
Kudelstaart valt in de peiling negatief op omdat jongeren zich daar iets meer onveilig voelen dan gemiddeld. Ook wordt in die kern de meeste overlast ervaren. In het kader van jeugdveiligheid is in 2013 gestart met een jeugdveiligheidsproject waarin meer opschalingsmogelijkheden beschikbaar zijn gekomen. Zo hebben toezichthouders van de gemeente, het jongerenwerk en de opbouwwerker een prominentere rol in het signaleren en aanpakken van overlast in de publieke ruimte.

Overlastproblematiek
Een overgrote meerderheid voelt zich veilig op school. De jongeren oordelen over het algemeen positief over de afspraken en de betrokkenheid binnen het gezin. Zeven op de tien jongeren ervaart dat er voldoende activiteiten voor jongeren zijn. De informatie geeft daarnaast zicht op ontbrekende gegevens, de zogeheten dark numbers. Niet alle criminaliteit of onveiligheid wordt gemeld bij officiële instanties zoals de gemeente of de politie. Hiervoor moet aandacht gevraagd worden bijvoorbeeld via sociale media.

Wonen
De uitkomsten van de jongerenpeiling laten wat betreft het beleidsthema wonen in zijn algemeen geen hele verrassende uitkomsten zien. De meeste jongeren wonen bij (een van) hun ouders/verzorgers en naarmate ze ouder worden, wordt de wens om op zichzelf te gaan wonen groter. De acties die zijn opgenomen in het geactualiseerde uitvoeringsprogramma van de woonvisie sluiten aan bij dit beeld. Wat opvalt is dat maar 30% van de jongeren aangeeft in Aalsmeer te willen blijven wonen terwijl 44% van de jongeren het elders in de regio (inclusief Amsterdam) zoekt. Of alle jongeren een reëel beeld hebben van de kosten die het bezitten of hurenvan een eigen woning met zich meebrengt valt te bezien. Aalsmeerse jongeren willen het liefst een woning kopen. Gezien het bedrag dat zij naar eigen zeggen maandelijks te besteden hebben, zal het moeilijk worden om deze wens op korte termijn te realiseren.

De uitkomsten van deze jongerenpeiling zullen worden gebruikt als input voor het verder ontwikkelen van het Aalsmeerse beleid. De gevonden informatie is van belang voor het huidige en toekomstige colleges van B&W bij het opstellen van nieuw beleid en het evalueren van bestaand beleid. Wie interesse heeft in het rapport kan dit downloaden op de website van de gemeente Aalsmeer: www.aalsmeer.nl/jongerenpeiling

internetbijlage-opmerkingen-jongerenpeiling-2013-aalsmeer

- internetbijlage-opmerkingen-jongerenpeiling-2013-aalsmeer.pdf