Een nijpend tekort aan vaklieden in de techniekbranche zorgt ervoor dat bedrijven steeds meer moeite hebben om hun taken naar behoren uit te voeren. Daarmee dreigen omvangrijke projecten als de uitvoering van de energietransitie en de woningbouwopgave vast te lopen. Vijf technische sectoren hebben daarom onlangs het Aanvalsplan Techniek gelanceerd. Het doel is de arbeidsmarkt in de technische branche anders in te richten en daarmee ongeveer 60.000 vacatures structureel in te vullen.
Onconventionele maatregelen
Wie een technische opleiding voltooid heeft, kan direct aan de slag bij talloze bedrijven. Alleen al de hoeveelheid vacatures monteur technische dienst bij Synsel is aanzienlijk te noemen. Naar verwachting zal het personeelstekort in deze branche de komende jaren nog verder oplopen als niemand iets doet. Onconventionele maatregelen lijken onvermijdelijk om het tij te keren. Was dit niet eerder te voorspellen geweest? Jawel, maar enerzijds is het probleem niet uniek voor de technische sector, omdat over de hele linie het personeelstekort groeit. Anderzijds heeft het jarenlang geschort aan een goede doorstroming vanuit het basisonderwijs naar de techniekopleidingen, vooral doordat techniek geruime tijd als minderwaardig werd gezien.
Vicieuze cirkel
Het vergelijken van onderwijstypen is in feite hetzelfde als appels en peren met elkaar vergelijken. Elke vorm van onderwijs is van grote waarde en zonder techniek staat alles stil. Wanneer er niet voldoende mensen beschikbaar zijn om de vacatures in bijvoorbeeld de machinebouw in te vullen, zal de levering van machines steeds meer vertraging oplopen. Dit raakt op den duur iedereen, omdat ook het repareren en onderhouden van machines steeds lastiger wordt als daarvoor niet voldoende monteurs beschikbaar zijn. De samenleving komt hierdoor in een vicieuze cirkel terecht, die grote gevolgen kan gaan hebben.
Drie pijlers
Het Aanvalsplan Techniek is gestoeld op drie pijlers. Op de eerste plaats wil men dat meer mensen gaan kiezen voor de techniek en ook binnen dit vakgebied werkzaam blijven. Anders gezegd: verdubbel de instroom en beperk de uitstroom tot een minimum. Ten tweede moeten robots en digitalisering de industrie sneller en slimmer maken, waardoor uiteindelijk minder mensen nodig zijn om dezelfde resultaten te kunnen realiseren. Ten derde richt men zich nadrukkelijk ook op het inzetten van vaklieden die afkomstig zijn van buiten onze landsgrenzen. Te denken valt aan statushouders, die een deel van de beschikbare vacatures kunnen invullen. Vaak hebben deze mensen in hun thuisland al een gedegen opleiding gevolgd en behoeven ze slechts wat bijscholing.